بيوگرافي دجال
.
دجّال مرد پر تزوير و حيله گر
.
هنگامي که سخن از «دجّال» به ميان مي آيد، معمولا طبق يک سابقه ذهني عاميانه، فقط ذهنها متوجّه شخص معيّن يک چشمي مي شود که با جثّه افسانه اي و مرکب افسانه اي تر، با برنامه اي مخصوص به خود پيش از آن انقلاب بزرگ مهدي ظهور خواهد کرد.
.
ولي همانگونه که از ريشه لغت دجّال از يک سو [1]  و از منابع حديث از سوي ديگر استفاده مي شود، دجّال منحصر به يک فرد نيست بلکه عنواني است کلّي براي افراد پر تزوير و حيله گر; و پر مکر و فريب و حقّه باز که براي کشيدن توده هاي مردم به دنبال خود از هر وسيله اي استفاده مي کنند، و بر سر راه هر انقلاب سازنده اي که در ابعاد مختلف صورت مي گيرد ظاهر مي شوند.
.
در حديث معروفي که از صحيح «ترمذي» نقل شده مي خوانيم که پيامبر(صلي الله عليه وآله وسلم)فرمود:
.
«انه لم يکن نبي بعد نوح الا انذر قومه الدجال و اني انذر کموه؛ [2]
.
هر پيامبري بعد از نوح قوم خود را از فتنه دجال بر حذر داشت، من نيز شما را بر حذر مي دارم!»
.
مسلّماً انبياي پيشين به مردم عصر خود نسبت به فتنه دجّالي که در آخر زمان آشکار مي شود و هزاران سال با آنها فاصله دارد هشدار نمي دادند.
بخصوص که در پايان حديث مي خوانيم:
.
«فوصفه لنا رسول اللّه فقال لعله سيدرکه بعض من رآني او سمع کلامي;
.
سپس پيامبر(صلي الله عليه وآله وسلم) صفات او را براي ما بيان کرد و گفت شايد پاره اي از آنها که مرا ديده اند يا سخن مرا شنيده اند عصر او را درک کنند!»
.
باحتمال قوي ذيل حديث اشاره به طاغيان و فريبکاران خطرناکي همچون بني اميّه و افرادي همانند معاويه است که در لباس «خال المؤمنين» و عنوان «کاتب وحي» به مکر و فريب و تزوير و بيرون راندن مردم از صراط مستقيم به سوي آداب و سنن جاهلي، و زنده کردن نظام طبقاتي و حکومت استبدادي و خودکامه، و روي کار آوردن ناصالحان چاپلوس، و جنايتکاران بيباک، و کنار زدن صلحا و فضلا و مردان لايق، پرداختند.
.
و نيز در حديث ديگري در همان کتاب مي خوانيم:
.
پيامبر(صلي الله عليه وآله وسلم) در مورد دجّال فرمود:
.
«ما من نبي الاوقد انذر قومه و لکن ساقول فيه قولا لم يقله نبي لقومه تعلمون انه اعور...;
.
هيچ پيامبري نبود مگر اين که قوم خود را از فتنه دجّال بر حذر داشت، ولي من جمله اي درباره او مي گويم که هيچ پيامبري به قوم خود نگفته، من مي گويم او يک چشمي است!»
..
تکيه روي زمان «نوح» در بعضي از اين احاديث، شايد به خاطر اشاره به دورترين زمان باشد; يا عدم وجود دجّالها در زمانهاي پيش از نوح به سبب اين باشد که نخستين آئين و شريعت را نوح آورد، و يا به خاطر عدم نفوذ حيله ها و تزويرها در جوامع انساني پيشين بوده است.
.
جالب توجّه اين که در پاره اي از احاديث آمده است که پيش از ظهور مهدي(عليه السلام) 30 دجال ظهور خواهد کرد! [3] .
حتّي در اناجيل نيز اشاره به ظهور دجّال شده است.

در رساله دوّم يوحنا (باب 1، جمله 6 و 7) مي خوانيم:
.
«شنيده ايد که دجّال مي آيد الحال هم دجّالان بسيار ظاهر شده اند.»
.
و اين عبارت نيز تعدّد دجّالها را تاکيد مي کند.
.
در حديث ديگري مي خوانيم:
.
«قال رسول اللّه(صلي الله عليه وآله وسلم) لا تقوم السّاعة حتي يخرج نحو من ستّين کذّاباً کلّهم يقولون انا نبي!؛ [4]   
.
پيامبر(صلي الله عليه وآله وسلم) فرمود:
.
رستاخيز بر پا نمي شود مگر آن که شصت نفر دروغگو ظهور خواهند کرد که همه ادّعاي نبوّت مي کنند!»
.
گرچه در اين روايت عنوان دجّال به ميان نيامده، ولي اجمالاً از آن بر مي آيد که مدّعيان دروغين و فريبکار در آخر زمان محدود به يک يا چند نفر نخواهد بود.
.
اينها دجّالاني هستند که همه پيامبران، امّت خويش را از آنها بر حذر داشتند و نسبت به نقشه هاي فريبنده آنها هشدار دادند.
منتها پيش از ظهور مهدي و آن انقلاب عظيم و وسيع و راستين، هر قدر زمينه هاي فکري و رواني و اجتماعي در سطح جهاني آماده تر مي گردد، فعّاليّت اين دجّالان که يکي از بعد از ديگري ظهور مي کنند افزايش مي يابد; تا در پيشرفت زمينه هاي انقلابي وقفه ايجاد نمايند و به هزار حيله و فن براي منحرف ساختن افکار دست زنند.
.
البتّه هيچ مانعي ندارد که يک دجّال بزرگ در رأس همه آنها باشد. و امّا نشانه هايي که در بعضي از روايات براي او ذکر شده بي شباهت به تعبيرات سمبوليک و اشاره و کنايه نيست;
.
مثلا، از روايتي که مرحوم علاّمه مجلسي در بحار الانوار از اميرمؤمنان علي(عليه السلام) نقل کرده چنين استفاده مي شود که او داراي صفات زير است:
.
1ـ او يک چشم بيشتر ندارد که در ميان پيشاني اش همچون ستاره صبح مي درخشد! امّا همين چشم خون آلود است، گويي با خون ترکيب شده!
.
2ـ او الاغ (مرکب) سفيد تندروي دارد که هر گام او يک ميل است و بسرعت زمين را طي مي کند!
.
3ـ او دعوي خدائي مي کند و هنگامي که دوستان خود را به گرد خويش مي خواند صداي او را تمام جهانيان مي شنوند! .
.
4ـ او در درياها فرو مي رود و خورشيد با او حرکت مي کند، در پيش روي او کوهي از دود و پشت سرش کوه سفيدي قرار دارد که مردم آن را موادّ غذايي مي بينند.
.
5ـ به هنگام ظهور او مردم گرفتار قحطي و کمبود موادّ غذايي هستند... [5] .
..
شک نيست که ما مجاز نيستيم به هر مفهومي از مفاهيم مذهبي که در قرآن يا منابع حديث وارد شده شکل سمبولک بدهيم، چه اينکه اين کار همان تفسير به رأي است که در اسلام بشدّت ممنوع شده و عقل و منطق هم آن را مردود مي شمرد، ولي با اين حال جمود بر مفهوم نخستين الفاظ در آنجا که قرائن عقلي يا نقلي در کار است آن هم صحيح نيست و موجب دور افتادن از مقصود و مفهوم اصلي سخن است.
.
و اتّفاقاً درباره حوادث آخر زمان نيز اين گونه مفاهيم کنائي بي سابقه نيست; و تعجّبي ندارد که دجّالي که با صفات بالا مشخص شده نيز جنبه سمبوليک داشته باشد.
.
حتماً مي پرسيد چگونه مي توان آن را تفسير کرد؟
.
در پاسخ اين سؤال مي گويم بعيد نيست دجّال با آن صفاتي که گفته شد اشاره به فريبکاران و رهبران مادّي ستمگر در دنياي ماشيني باشد; زيرا:
.
اولا، آنها يک چشم دارند و آن چشم اقتصاد و زندگي مادّي است; آنها فقط به يک (بعد) مي نگرند و آن بعد منافع مادّي ملّت خويش است; و به هزار گونه نيرنگ و تزوير و سياستهاي استعماري براي رسيدن به اين هدف متوسّل مي شوند; آنها دجّالاني هستند فريبکار که چشم معنوي و انساني را از دست داده اند.
امّا همين يک چشم مادّي آنها بسيار خيره کننده و پرفروغ است در صنايع به پيروزيهاي درخشاني نائل شده اند، و از اقطار زمين نيز گذشته اند. .
.
ثانياً، مرکبهايي در اختيار دارند که بسيار تند و سريع السّير است و کره زمين را در مدّت کوتاهي دور مي زند با سرعتهايي حتّي مافوق سرعت صوت!
.
ثالثاً، آنها عملا مدّعي الوهيّتند و مقدّرات مردم جهان را به دست خويش مي دانند و با تمام ضعف و ناتواني که دارند، پياده شدن در کره ماه را دليل تسخير فضا! و مهار کردن پاره اي از نيروهاي طبيعت را نشانه تسخير طبيعت، در حالي که يک زمين لرزه مختصر، يک طوفان
کم قدرت، يک سلّول سرطاني، همه کاسه و کوزه هاي آنها را در هم مي شکند; در عين ضعف همچون فرعون دعوي خدايي دارند.
..
رابعاً، با زير دريائيهاي مجهّز به زير درياها مي روند، وسائل سريع السّيرشان با مسير شمس حرکت مي کند (بلکه گاهي از مسير آن نيز جلو مي افتد). در پيش روي کارخانه هاي عظيمش، کوهي از دود، و به دنبال سرش کوهي از فرآورده هاي صنعتي و موادّ غذايي (که مردم آن را موادّ غذايي سالم فکر مي کنند در حالي که ارزش غذايي چنداني ندارند و غالباً خوراکهاي ناسالمي هستند) مشاهده مي شود.
.
خامساً، مردم به عللي ـ از قبيل خشکسالي و يا استثمار و استعمار و تبعيضات مختلف و سرمايه گذاريهاي کمرشکن در مورد تسليحات و هزينه طاقتفرساي جنگها، و ويرانيهاي حاصل از آن که همگي معلول زندگي يک بعدي مادّي است ـ گرفتار کمبود مواد غذايي مي شوند و مخصوصاً گروهي از گرسنگي مي ميرند و از ميان مي روند، و دجّال که عامل اصلي اين نابسامانيهاست از اين وضع بهره برداري کرده به عنوان کمک به گرسنگان و محرومان جامعه براي تحکيم پايه هاي استعمار خود کوشش و تلاش مي کند.
.
در پاره اي از روايات نيز نقل شده که هر موئي از مرکب عجيب دجّال سازِ مخصوص و نواي تازه اي سر مي دهد که انطباق آن بر اينهمه وسايل سرگرم کننده ناسالم دنياي ماشيني يک بعدي که در تمام خانه ها و لانه و شهر و بيابان و ساحل دريايش نفوذ کرده کاملا قابل تصوّر است.
.
.
به هر صورت، مهم آن است که عناصر انقلابي يعني سربازان راستين مصلح بزرگ مهدي موعود(عليه السلام) همچون بسياري از مردم ساده لوح و ظاهر بين، فريب دجّال صفتان را نخورند و براي پياده کردن طرح انقلابي خود بر اساس ايمان و حق و عدالت از هيچ فرصتي غفلت نکنند.
.
البتّه آنچه در بالا گفتيم يک تفسير احتمالي براي دجّال بود که قرائن مختلفي آن را تأييد مي کند. ولي قبول يا عدم قبول اين تفسير به اصل موضوع صدمه نمي زند که مسأله دجّال، با اين صفات جنبه کنايه دارد نه اين که انساني باشد با چنان مرکب و چنان صفات و مزايا!

نظر مهدي پژوهان معاصر درباره دجال
.
1- مرحوم آيت اللَّه صدر الدين صدر در اثر خود (المهدي) تنها به ذکر پنج روايت از دو کتاب اهل سنت -يعني عقد الدرر و الصواعق المحرقه- اکتفا مي‏کند. [1] .
.
2- آيت اللَّه صافي گلپايگاني -حفظه اللّه- در دو قسمت از کتاب (منتخب الاثر)، از دجّال ياد مي‏کند:
.
يکم: (في خروج الدجال) که ذيل آن به نقل شش روايت از کتب اهل سنت مي‏پردازند.
.
دوم: باب نهم از فصل هفتم (في انّه عليه السلام يقتل الدجال) که در آن يک حديث از: إکمال الدين و يک حديث از اربعين مرحوم خاتون آبادي نقل مي‏کنند. [2] .
.
3- آيت اللَّه ابو طالب تجليل در (من هو المهدي) و شيخ محمد فقيه در (السفياني و علامات الظهور) با وجود اين که روايات علايم ظهور را از عامّه و خاصه نقل کرده‏اند، هيچ ذکري از (دجال) به ميان نياورده‏اند. [3] .
.
4 - آيت اللَّه ابراهيم اميني در (دادگستر جهان)، با ترديد بسيار به مسئله دجّال نگاه کرده و آن را از رسوبات تفکر مسيحي [4]  مي‏داند که به کتاب‏هاي اهل سنت راه يافته است. ايشان بسياري از روايات دجّال را ضعيف و غير قابل اعتماد دانسته و در نهايت با بي‏رغبتي، اصل وجود او را قابل پذيرش مي‏شمارند؛ ولي کيستي او، اوصاف و سيره‏اش و ساير امور مرتبط به وي را مبهم دانسته و مسکوت عنه مي‏گذارند. [5] .
..
5 - کامل سليمان در (يوم الخلاص) احاديث شيعه و سني را در باره ي دجّال ذکر کرده وليکن پيش از ذکر آن‏ها مي‏گويد:
.
(مسئله ‏ي دجال، قضيه ‏اي مبهم بوده و بالفعل غير قابل پذيرش است. زيرا:
.
اولا: اخبار آن غير معتبرند.
ثانيا: امور جعلي در آن‏ها مشاهده مي‏شود که با بلندترين صدا، فرياد زده و اعتراف مي‏کند که رسول خداصلي الله عليه و آله و ائمه طاهرين‏ عليهم السّلام از ابراز داشتن اين خرافات و اراجيف منزّهند.
ثالثا: اساسا برخي از اين روايات جعلي بوده و سندشان ساختگي است.
.
.
(امّا برخي علايم ذکر شده در باره ي دجّال بر بعضي پديده‏ هاي شوم امروزي منطبق است که آدمي را متقاعد مي‏سازد که اخبار صحيح اين باب نيازمند به تأويل است؛ [يعني زبان اين روايات سمبليک است]...
.
بار ديگر تکرار مي‏کنم که تقريبا با يقين مي‏توانم بگويم 90% احاديث دجّال، جعلي است و زبان 10% باقي مانده نيز رمزي است و اين بدان معناست که مقصود از دجّال، افراد ديگري از زمره ي جبّاران و سفاکان و مفسدان و احتمالاً برخي از سران دژخيم يهود صهيونيست است؛
.
ولي در مجموع اکنون نمي‏توانم احتمال صدور سخناني از پيشوايان دين را که راويان عمق آن را درنيافته و از اين رو، تخيّلات و برداشت‏هاي پنداري خويش را بدان افزوده باشند، نفي کنم..). [6] .
.
6 - علامه سيد محمد صدر در جلد سوم موسوعه ي ارزشمند الامام المهدي با عنوان (تاريخ الغيبة الکبري) بحث مفصّلي را به بررسي مسئله‏ ي دجّال اختصاص داده است. وي معتقد است اکثر قريب به اتفاق اخبار دجّال مبتلاي به دو اشکال جدي هستند:
.
الف - ضعف سندي.
.
ب - دلالت بر ايجاد معجزات مضلّه (که به لحاظ قوانين کلامي محال است؛ يعني خداوند سبحان قدرت خرق عادات و اظهار معجزه را به افراد ضالّ و مضلّ تفويض نمي‏کند).
..
.
ايشان سرانجام به اين جمع بندي مي‏رسد که وجود دجّال امري است حق، لکن مراد از آن يک فرد مشخص با همان اوصاف کذايي نيست، بلکه مقصود يک سري پديده ‏هاي اجتماعي - فرهنگي است .

(1)     المهدي/ صدرالدين صدر/ترجمه محمدجواد نجفي/ صص257و258
(2)     منتخب الاثر / ص462، 460، 480
(3)     رك . من هو المهدي / صص 122ـ112/ السفياني و علامات الظهور، محمد فقيه، صص 183ـ24
(4)     دجال در فرهنگ مسيحي (Anti Christ) ناميده مي شود. رك : THE ENCYCLOPEDIA AMERICANA,VOL2, PP,26b  527
(5)     رك . دادگستر جهان / صص226ـ223
(6)     يوم الخلاص /صص711، 712


دخان
.
در تفسير آيه فارتقب يوم تاتي السماء بدخان مبين [1]  يعني منتظر باش روزي خواهد آمد که آسمان دودي آشکار مي آورد،
.
آمده است: اين بهنگامي است که مردم در رجعت از قبير بيرون آمده بدنيا باز ميگردند و ظلمت و تاريکي همه مردم را فرو مي گيرد .
.
.
دابة
.
خروج دابة الارض از محتوم است و از کساني که آن حضرت را ياري کند دابة الارض است و مراد از وي امير المومنين عليه السلام است، لکن وقت خروج او معلوم نيست و ظاهرا در رجب دوم باشد و آن حضرت را با لشکرش بر قتل ابليس و لشکرش کمک خواهد کرد،
.
امير المومنين عليه السلام بعد از ذکر دجال و کشتن او به دست عيسي بن مريم فرمود:
.
آگاه باشيد که پس از آن طامه‏ي کبري است.
.
گفتند: طامه‏ي کبري چيست؟ (بليه‏ي بزرگتر)
.
فرمود:  
.
«خروج دابة الارض است از کوه صفا، با او خواهد بود خاتم سليمان و عصاي موسي، پس خاتم سليمان را بر روي هر مومن مي‏گذارد در او مهر مي‏گيرد، هذامومن حقا و بر روي هر کافر مي‏نهد پس نوشته مي‏شود اين کافر است حقا،
.
تا اينکه مومن فرياد مي‏کند: اي واي براي تو اي کافر و کافر فرياد مي‏کند: خوشا به حال تو اي مومن، دوست داشتم که من امروز مانند تو بودم و رستگار مي‏شدم.
.
آن گاه دابة الارض سر خود را بلند مي‏کند پس هر کس که در مابين مشرق و مغرب است او را مي‏بيند و اين بعد از طلوع خورشيد است از مغرب خود.
.
(يا مراد طلوع خورشيد ولايت است از غروبگاه خود، يعني بعد از ظهور قائم عليه السلام خواهد بود و يا مراد بعد از رکود و توقف خورشيد است از وقت زوال تا عصر که پس از آن يک مرتبه از طرف مغرب نمايان مي‏شود)
.
پس در آن هنگام توبه برداشته خواهد شد». [2] .
..
خروج دابة الارض از مقدمات رجعت است و براي تذکر همين اندازه کافي است.



 

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: